سندرم شوگرن چیست؟

نوعی بیماری است که موجب حمله و تخریب غدد مرطوب کننده چشم، دهان و سایر قسمت های بدن میگردد . به همین دلیل خشکی چشم علائم شایع این نوع سندرم است
. تمامی افراد با هر سنی می توانند دچار سندرم Sjogren گردند ، اما اغلب این مسئله در میان زنان رایج تر است.
شروع این بیماری معمولا بین 40 تا 60 سالگی میباشد. دانشمندان حدس میزنند 4 میلیون از مردم دارای این بیماری هستند که حدود 90 درصد آنها را زنان تشکیل میدهند . 3 میلیون نفرآنها نیزممکن است از بیماریشان بی اطلاع باشند.
از آنجا که خشکی چشم از ویژگی های متمایز این بیماری میباشد اما در بسیاری از موارد این بیماری گزارش نشده است. برآورد شده است که 1نفر از 10 بیمار مبتلا به خشکی چشم دارای سندرم Sjogren نیز میباشد ؛ به گفته محققان ممکن است تا چهار سال یا بیشتر بعد از شروع بیماری ، این بیماری تشخیص داده شود.

علل سندرم Sjogren

سندرم Sjogren یکی از شایع ترین اختلالات خودایمنی است. در این بیماری گلبول های سفید خون به بافت ها و اندام های فرد حمله می کنند و به آنها آسیب می رسانند.
چرا حملات ایمنی غیر طبیعی باعث از بین بردن بافت های بدن نمی شود. به طور معمول، سیستم ایمنی بدن ما بخش هایی از بدن را به عنوان دوست تشخیص می دهند و تنها برای مبارزه و از بین بردن موارد خارجی بدن یا موجودات مضر مانند ویروس ها فعال می شوند.
حمله های ایمنی غیر طبیعی ممکن است ارثی باشند و یا ممکن است مربوط به عفونت های ویروسی یا باکتری ها باشند.
ممکن است سندروم Sjogren به تنهایی (سندرم Sjogren's primary) رخ دهد و یا این که می تواند همراه با سایر بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، بیماری سلیاک یا اسکلرودرمی (سندرم Sjogren's secondary) رخ دهند.

چگونه میتوانیم بفهمیم دچار سندرم Sjogren هستیم یا خیر؟

علائم سندرم Sjogren

علائم سندرم Sjogren عبارتند از: خشکی چشم ، خشکی دهان ، خستگی و درد مفاصل. سایر علائم این بیماری عبارتند از:
• ناراحتی در استفاده از لنز
• سینوس های خشک و عفونت های مکرر سینوسی یا خونریزی بینی
• درد دهان، زبان یا گلو
• دشوار بودن جویدن یا بلع غذا
• خشکی لبها
• بلافریت
• خشکی و درد پوست
• درد عضلانی بدون ایجاد تورم
• خشکی واژن
سایر علائمی که ممکن است در اثر سندرم Sjogren رخ دهد عبارتند از: تاری دید، حساسیت و حساسیت به نور.

ممکن است پزشک برخی از آزمایشات را برای تأیید تشخیص سندرم Sjogren بر روی شما انجام دهد. در یک آزمایش مشترک (به نام آزمایش تست Schirmer)، نوار کوچکی از کاغذ تست ، بر روی پلک پایین قرار داده می شود تا میزان اشک های تولید شده شما را در یک دوره معین (معمولا 5 دقیقه) اندازه گیری کند.
سایر آزمایشها ممکن است شامل استفاده از رنگهایی باشد که اشکهای شما را رنگ دار میکنند. سپس پزشک چشم ها را با میکروسکوپ بررسی خواهد کرد تا مشخص شود چگونه تبخیر اشک ایجاد می شود و آیا آسیب های مربوط به خشکی، به قرنیه یا غشاء شما وارد شده است یا خیر.
همچنین ممکن است مقدار و کیفیت بزاق تولید شده در دهان شما نیز اندازه گیری شود. ممکن است پزشک سایر آزمایش های مربوطه، از جمله آزمایش خون را نیز انجام دهد . (برخی از آنتی بادی های خون معمولا در افراد مبتلا به سندرم سوزنر یافت می شود.)
تست تشخیصی Sjö (Bausch + Lomb) ، یک وسیله حساس و خاصتر را برای تشخیص سندرم Sjogren ارائه داده است . طبق گفته Bausch + Lomb علاوه بر بررسی آنتی بادی های سنتی که معمولا در جریان خون بیماران مبتلا به این بیماری یافت می شود، Sjö سه نشانگر زیستی اضافی که برای سندروم Sjogren برای تشخیص دقیق تر است ، را مورد بررسی قرار می دهد.

چگونگی درمان سندرم خشکی چشم Sjogren

خشکی ناشی از سندرم سوزنر ممکن است نیاز به درمان مداوم با اشک مصنوعی، پماد یا سایر داروها داشته باشد.
از آنجا که بسیاری از افراد مبتلا به سندرم Sjogren دارای مشکلاتی هستند که باعث میشود اشک آنها بسیار سریعتر تبخیر شود، گاهی اوقات قطره های چشم برای چربی های چشم مفید می باشد. این قطره ها باعث کاهش سرعت تبخیر اشک می شوند و ممکن است پلک زدن باعث آسیب به چشم گردد.
معمولا پزشک مشکلات ناشی از اختلال عملکرد غدد (meibomian) (my-BOH-me-un) (MGD) که علت اصلی خشکی چشم تبخیری نیز میباشدرا بررسی خواهد نمود. در این شرایط غدد پلکانی که چربی را به داخل لایه اشک ترشح می کنند، ملتهب می شوند. همچنین ممکن است کاهش مقدار یا کیفیت میبوم باعث ایجاد مشکل گردد . این چربی ها برای جلوگیری از تبخیر اشک بسیار ضروری میباشد. درمان MGD می تواند به کاهش ناراحتی خشکی چشم ناشی از Sjogren کمک نماید.
برای درد یا التهاب، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن داشته باشید. اگر موارد شدید سندرم Sjogren را دارید، ممکن است پزشک داروهای ضد فشارخون را توصیه نماید.

عوارض جانبی سندرم Sjogren

از آنجایی که خشکی مزمن چشم یکی از علائم اصلی سندرم Sjogren است، باید اطمینان حاصل کرد که سطح چشم روانسازی می شود تا از مسائلی که می توانند باعث آسیب و عفونت چشم گردند جلوگیری شود.
همچنین سندرم Sjogren می تواند خشکی دهان را ایجاد نماید که منجر به پوسیدگی دندان یا حتی از دست رفتن دندان گردد. ممکن است نیاز به استفاده از روان سازهای (بیدمشک مصنوعی) برای حفظ دهان که به اندازه کافی مرطوب هستند و به بلعیدن غذا نیز کمک مینمایند داشته باشید.
افراد مبتلا به سندرم Sjogren بیشتر احتمال دارد که دچار مشکلات لنفوم (سرطان سیستم لنفاوی که حاوی گلبولهای سفید است و نقش مهمی در مبارزه با بیماری دارند) گردند. گره های لنفاوی ممکن است بزرگ یا متورم شوند. همچنین سندرم Sjogren می تواند منجر به واسکولیت (التهاب رگ های خونی) شود که می تواند باعث ایجاد مشکلات در سراسر بدن گردد.
در زنان باردار که برای آنها سندرم Sjogren تشخیص داده می شود، ماده خاصی توسط سیستم ایمنی بدن تولید میشود که قادر به حمله به پروتئین های بالقوه سودمند بدن بوده و می توانند به نوزادان منتقل شوند.

عوارض جانبی سندرم Sjogren

استفاده از اشک مصنوعی و مصرف آب زیاد می تواند علائم سندرم Sjogren را کاهش دهد

هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری از سندرم Sjogren وجود ندارد، اما انجام این مراحل ممکن است به کاهش علائم کمک کند:
• مصرف مایعات بیشتر، به ویژه آب
• جویدن آدامس بدون قند یا استفاده از آب نبات برای مرطوب نگه داشتن دهان.
• استفاده منظم از اشک مصنوعی و پماد برای حفظ رطوبت چشم. (متخصصین ما در کلینیک نوآوران می تواند بهترین برندها را برای نیازهای شما توصیه نمایند.)
• استفاده از اسپری سالین برای بینی
• استفاده از مرطوب کننده برای کمک به کاهش خشکی چشم ها، بینی، دهان و پوست.
• در مورد هر دارویی که مصرف می کنید با پزشک خود مشورت نمایید ، زیرا بعضی از آنتی هیستامین های ضدآلرژی می توانند ایجاد خشکی نمایند.
در صورت لزوم از روان سازهای واژن استفاده کنید.
• عدم استفاده از سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکلی.

اگر مبتلا به Sjogren هستید و یا افرادی را میشناسید که از این بیماری رنج میبرند ، به متخصصین ما در کلینیک نو آوران مراجعه نمایید.