آب مروارید مادرزادی نوعی از بیماری آب مروارید است که در بدو تولد نوزاد رخ میدهد. این نوع از آب مروارید میتواند دارای شدتهای مختلفی باشد. معمولا 0/4 از نوزادان، یعنی از هر 1000 نفر حدود 4 نفر از نوزادان متولد شده دارای آب مروارید مادرزادی میباشند و یا به زودی دچار آب مروارید میشوند.
اگر آب مروارید مادرزادی تنها بخشی از محفظه لنز چشم را در خود جای داده باشد، نیاز به جراحی و برداشت نخواهد داشت. اما ممکن است برخی از آب مرواریدهای کوچک نیاز به عمل جراحی داشته باشند.
در صورت عدم اقدام به موقع، آب مروارید مادرزادی باعث تنبلی چشم یا آمبلیوپی میشود. این وضعیت می تواند منجر به مشکلات دیگر در چشم مانند نیشنگموس، استرابیسم و ناتوانی بینایی گردد. چنین مشکلاتی میتواند به شدت بر توانایی یادگیری، شخصیت و حتی ظاهر و در نهایت بر کل زندگی یک کودک تأثیر بگذارد. به این دلیل بایستی اطمینان حاصل کرد تا چشمهای کودک پس از تولد و به طور مرتب بررسی گردد.
آب مروارید مادرزادی عموما به 4 نوع تقسیم بندی میشوند که عبارتند از:
1_ آب مروارید قطبی قدامی که در قسمت جلوی لنز چشم قرار دارد و تصور میشود که معمولا با ویژگی های ارثی همراه است. این نوع آب مروارید اغلب بسیار کوچک میباشد.
2_ آب مروارید قطبی پشتی که در قسمت پشت لنز چشم ظاهر میشود.
3_ آب مروارید هستهای که در قسمت مرکزی لنز ظاهر میشود و یکی از انواع بسیار رایج از آب مروارید مادرزادی است.
4_ آب مروارید Cerulean که معمولا در هر دو چشم نوزادان مشاهده شده و با نقاط کوچک و آبی در لنز مشخص میشود. به طور معمول، این نوع آب مروارید باعث ایجاد مشکلات بینایی نمیگردد. به نظر میرسد آب مروارید Cerulean با دلایل ارثی اتفاق میافتد.
بیماری آب مروارید معمولا در سنین بالا اتفاق میافتد. اما در بعضی موارد آب مروارید مادرزادی بنا به عللی به نوزادان منتقل میشود که میتواند شامل موارد ارثی، عفونت، مشکلات متابولیکی، دیابت، تروما، التهاب و یا واکنشهای دارویی باشد. به عنوان مثال، آنتی بیوتیک های تتراسیکلین مورد استفاده برای درمان عفونت ها در زنان باردار باعث ایجاد کاتاراکت در نوزادان تازه متولد شده میگردد .
آب مروارید مادرزادی می تواند زمانی اتفاق بیافتد که در طی بارداری مادر ، عفونت هایی مانند سرخک یا سرخجه، ریه مرغان، ویروس سیتومگالو، ویروس تبخال، ویروس هرپس زوستر، ویروس پولیو، ویروس آنفلوآنزا، ویروس اپشتاین بار، سیفلیس و توکسوپلاسموز اتفاق بیفتد.
به دلایل مشابه ، آب مروارید در نوزادان و کودکان با سن بیشتر نیز می تواند به نام کاتاباکاری کودکان مشاهده گردد. با این حال، تروما در ارتباط با حوادثی مانند ضربه به چشم به عنوان عامل اصلی در 40 درصد موارد آب مروارید در کودکان مشاهده میگردد. همچنین در 33٪ موارد ممکن است در ابتدا آب مروارید مادرزادی کودکان تازه متولد شده نادیده گرفته شود. ممکن است در موارد ارثی و سایر انواع آب مرواریدهای مادرزادی، ناهنجاری ها در تشکیل پروتئین هایی که برای حفظ شفافیت لنز طبیعی چشم ضروری هستند رخ دهد.
به دلیل رشد نوزاد و تغییر اندازه چشم و شماره چشم، اختلاف نظرهای بسیاری بین پزشکان وجود دارد. اما به عقیده برخی جراحان چشم، بهترین زمان برای عمل آب مروارید مادرزادی در نوزادان، بین 6 هفتگی تا 3 ماهگی میباشد. ﺗﻮﺻﯿﻪ FDA (ﺳـﺎﺯﻣﺎن ﻏﺬﺍ و دﺍروی ﺍﻣﺮﯾﻜﺎ) ﺑﺮﺍی ﮐﻮدﮐﺎن ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺯﯾﺮ 2 ﺳـﺎل، ﻣﮕﺮ در ﺷـﺮﺍﯾﻂ ﺧﺎص، ﻟﻨﺰ دﺍﺧﻞ ﭼﺸﻤﯽ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻧﺸـﻮد. ( رجوع کنید به مقاله آب مروارید کودکان در همین سایت) ﻋﻠﺖ ﺍﯾﻦ ﺍﺳـﺖ ﮐﻪ ﺍوﻻ ﭼﺸـﻢ ﮐﻮدك در ﺣﺎل رﺷﺪ ﺍﺳﺖ و در وﺍﻗـﻊ ﺍﻟﺘﻬﺎب و ﺗﺮﻣﯿﻢ در ﺑـﭽﻪ ﺑـﺎ ﺷﺪت و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﺍﺯ ﺳـﻮی دﯾﮕﺮ ﺍﺧﺘﻼل ﺍﻧﻜﺴﺎری ﺑﺎﻻ در ﮐﻮدﮐﺎن (ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ ﻟﻨﺰ) ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪﺑﻪ ﺗﻨﺒﻠﯽ ﭼﺸﻢ (آﻣﺒﻠﻮﭘﯽ) ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد. آﺳﺘﺎﻧﻪ ﺳﻨﯽ ﺑﺮﺍی ﺟﺎﯾﮕﺬﺍری ﻟﻨﺰ در کودکان ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﻣﺘﻔﺎوت ﺍﺳﺖ.
ﻣﺜﻼ ﺍﮔﺮ آب ﻣﺮوﺍرﯾﺪ در ﮐﻮدك ﯾﻚ ﻃﺮﻓﻪ ﺑﺎﺷـﺪ -ﺍﮔﺮ ﻣﺸـﻜﻞ دﯾﮕﺮی در ﭼﺸﻢ وﺟﻮد ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ- ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳـﺖ ﺣـﺘﯽ ﺯﯾﺮ 2 ﺳﺎل ﻫﻢ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑـﻪ ﺟﺎﯾﮕﺬﺍری ﻟﻨﺰ ﺑـﮕﯿﺮﯾﻢ، وﻟﯽ در ﺍﻧﻮﺍﻉ دو ﻃﺮﻓﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍن ﺟﺎﯾﮕﺬﺍری ﻟﻨﺰ رﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ. ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻌﺪی ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ کودک و ﺧﺎﻧﻮﺍده وی ﺗﺎ ﭼﻪ ﻣﯿﺰﺍن ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻟﻨﺰ ﺗﻤﺎﺳــﯽ و ﻋﯿﻨﻚ ﺍﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. آﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳـﺖ ﺍﯾﻦ ﺍﺳـﺖ ﮐﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ دﯾﺪ و ﮐﺎرآﯾﯽ ﻟﻨﺰ دﺍﺧـﻞ ﭼﺸﻤﯽ، ﺍﺯ ﻋﯿﻨـﻚ و در ﻣـﻮﺍردی ﺍﺯ ﻟﻨـﺰ ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳـﺖ. در ﻋﯿﻦ ﺣـﺎل ﺟﺮﺍح دوﺳـﺖ ﻧﺪﺍرد ﺑـﻪ ﺳﺎﺧﺘار ﭼﺸﻢ ﯾﻚ ﮐﻮدك ﯾﺎ ﻧﻮﺯﺍد ﺻﺪﻣﻪ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮﺍن وﺍرد ﺷﻮد و ﺍﯾﻦ ﻫﻢ ﯾﻚ ﺍﻟﻮﯾﺖ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ.
به هر حال عدم درمان آب مروارید مادرزادی و یا به تاخیر انداختن آن ممکن است اثرات سوئی را در آنده روی چشم نوزاد بگذارد.
هنگامی که آب مروارید برداشته شود، ضروری است که چشم کودک شما با یک لنز یا عینک مورد اصلاح قرار گیرد. پس از جراحی کاتاراکت بدون اصلاح دید، چشم بینایی ضعیفی دارد و ممکن است مانع پیشرفت بینایی طبیعی نوزاد شود.
نظرات نیز در مورد استفاده از لنز مصنوعی در حین جراحی در چشم کودک پس از جراحی آب مروارید به دلیل نگرانی هایی که ممکن است مانع رشد طبیعی شود، متفاوت است. از آنجا که خطاهای انکساری یا بینایی اغلب تغییر میکنند ممکن است نیاز به تغییر لنزها به دلیل رشد و تغییر قرنیه فرزند باشد.
در بعضی موارد ممکن است در جراحی آب مروارید برای کمک به بازگرداندن بینایی ، از لنز بر روی سطح چشم (قرنیه) استفاده شود. همچنین ممکن است از عینک برای کمک به بینایی به جای لنز مصنوعی استفاده گردد.
اگر جراح چشم تشخیص دهد که از لنز برای جراحی کاتاراکت مادرزادی استفاده گردد ، به طور معمول (لنزهای تماسی و عینک) تجویز خواهد شد.